Auriculotherapie is een reflextherapie die je niet alleen als zelfstandige therapie kunt inzetten, maar ook als aanvullende behandeling naast andere complementaire behandelingen. Toine Korthout, arts, is een ervaren docent in vakken medische basiskennis en auriculotherapie. Nathalie Ginther, natuurtherapeut, en Niek Rogger, arts, zijn beiden NWP-lid en volgden eerder onderwijsmodulen auriculotherapie bij Korthout. Ze delen hier enkele verbluffende ervaringen.

Auriculotherapie

Auriculotherapie is een behandelmethode waarbij in vervolg op anamnese en eventueel lichamelijk en ander onderzoek behandeling plaatsvindt via de oorschelp.

Auriculotherapie heeft een sterke embryologische, neuro-anatomische en neurofysiologische basis.
Korthout: “Auriculotherapie is eigenlijk een neurologische behandelwijze, die onder neurologen volslagen onbekend is. Maar sommige anesthesisten passen deze wel toe in hun praktijk.”
Na de gebruikelijke stappen van anamnese en eventueel lichamelijk en ander onderzoek volgt onderzoek aan de oorschelp. Uiteindelijk volgt stimulatie van geëigende oorpunten: met drukpuntmassage, laser, elektrische of magneetstimulatie, injectie (‘wet needling’) of met naaldjes. In beide laatste gevallen spreekt men dan van ooracupunctuur.

Auriculotherapie heeft een zekere neuro-anatomische en neurofysiologische overeenkomst met hand- en voetreflexzonetherapie met één groot verschil: waar beide laatsten zich moeten bedienen van (trager effectieve) perifere zenuwbanen, logt auriculotherapie in op (sneller effectieve) hoog gelegen centrale zenuwbanen.

Opportune oorpunten kunnen worden gedetecteerd via inspectie en palpatie; vaak betreft het drukgevoelige gebiedjes. Ze worden echter het allerbest gevonden door gebruik te maken van het ‘vasculair autonoom signaal’ (VAS). Dit is een verandering in de pulsatiegolf in een arterie die optreedt in reactie op subtiele stimuli zoals het aanraken van een opportuun oorpunt. Het VAS wordt, naar de ontdekker ervan, ook wel de ‘pols van Nogier’ genoemd.
Korthout: “De pols van Nogier blijkt, met de juiste instructie en praktische oefening, verrassend eenvoudig aangeleerd te kunnen worden.”
Rogger en Ginther, die hun opleiding in auriculotherapie bij Korthout volgden, beamen dit. De pols van Nogier kan niet alleen worden gebruikt om juiste oorpunten te vinden, maar bijvoorbeeld ook ter detectie van juiste lichaamsacupunctuurpunten en bij een geneesmiddelentest om te bepalen of een voorgesteld of reeds ingezet kruidengeneeskundig, homeopathisch, orthomoleculair of ander middel (nog) geschikt is voor de individuele patiënt.

Primaire of adjuvante therapie

Auriculotherapie (zonder of met toepassing van acupunctuurnaaldjes) kan stand-alone als primaire therapie worden ingezet. Korthout behandelt de meeste van zijn patiënten met auriculotherapie als hoofdtherapie. Auriculotherapie kan echter ook prima worden ingezet als adjuvante therapie naast andere complementaire therapieën als homeopathie, phytotherapie, (lichaams-)acupunctuur, orthomoleculaire therapie, lichaamswerk enzovoort, door therapeuten zowel als artsen. Waar andere therapieën uiteindelijk vaak gericht zijn op verbetering van het terrein waarop patiënten hun klachten ontwikkelen, biedt auriculotherapie ook wel die insteek, maar leidt dan ook vaak snel tot verlichting of opheffing van klachten door (neurologisch-)segmentale deblokkering. Auriculotherapie lijkt daarmee soms erg symptomatisch gericht, maar is dat geenszins. Het brengt vastgelopen regelsystemen weer in beweging. De door auriculotherapie opgewekte effecten zijn niet alleen voor de patiënt, maar tot diens verbazing ook voor de behandelaar vaak dramatisch en spectaculair.

Enkele casussen

Ginther: “ik noem twee voorbeelden van gevallen waarin ik auriculotherapie heb toegepast.
De eerste casus betreft een 59-jarige vrouw met als hoofdklacht pijn aan rechter schouder en knie en aan beide handen. Natuurgeneeskundige diagnose: een flegmatische vrouw die doorschiet in warm en droog, lever en nieren zijn zwak, spijsvertering, luchtwegen, huid en geslachtsorganen zijn belast, urinezure en laviert-tetanische diathese. Ik heb haar een recept voor fytotherapeutische tinctuur gegeven. Omdat ze tijdens het vierde consult aangaf nog geen verbetering te merken van de fytotinctuur stelde ik haar voor ook met auriculotherapie te behandelen. Ik vond geen wervelkolomblokkades, maar wel een reactief oorpunt van de hand. Dat punt masseerde ik met een magneetpen en ik liet een drukpleistertje met een Vaccaria-zaadje achter. Zodra ik hiermee klaar was staarde de patiënte ongelovig naar haar handen. Ze gaf aan dat de pijn volledig is verdwenen.”

Ginther vervolgt: “Onlangs behandelde ik een mevrouw met scheelzien op basis van amblyopie (lui oog). Ik deed drukpuntmassage op een voor het oog geëigend punt. Terstond stonden beide ogen perfect uitgelijnd. Ik liet een Vaccaria-pleistertje op het behandelde punt achter zodat ze het punt zelf nog een paar dagen kon nabehandelen.”
Rogger: “Een man van 35  consulteerde me in verband met een hevige en immobiliserende pijn in de linker heup sinds een val van grote hoogte. Hij kon de heup absoluut niet belasten, reden waarom hij met krukken liep. Ondanks adequate orthopedische behandeling (totale heupprothese) werden zijn klachten alleen maar erger. Neurologen, pijnspecialisten en second opinion artsen konden zijn klachten niet verklaren en ook niet verminderen. Bij lichamelijk onderzoek vond ik behalve een zeer forse bewegingsbeperking van het heupgewricht ook een auriculotherapie-specifieke wervelkolomblokkade op niveau L5/S1. Via auriculomobilisatie kon ik deze blokkade opheffen. Ik stimuleerde ook drie punten uit de ‘battlefield acupuncture’ strategie. De patiënt was per direct volkomen pijnvrij en verliet zonder krukken de spreekkamer.”

Opleiding auriculotherapie

De HVNA die al decennia lang een beroepsopleiding voor natuurgeneeskundigen verzorgt, start in september 2022 een door o.a. NWP en Zhong geaccrediteerde opleiding Auriculotherapie en andere subtiele interventies met Toine Korthout als docent. De opleiding beslaat 10 cursusdagen die ongeveer eens per maand zullen worden gegeven. Deze opleiding is niet alleen levendig speels interactief (eigen aan het onderwijs zoals Korthout dat gewend is te geven) maar ook zeer praktijkgericht. Al vanaf de eerste cursusdag kun je er als therapeut praktisch mee gaan werken.

Bronnen

• Bossy J. Les different points d’acupuncture: leurs caractères, leurs repartition et leurs liaisons avec les structures connues. Meridiens 1978 (41-42), 73-95
• Oleson T. Auriculotherapy Manual, Chinese and Western Systems of Ear Acupuncture. Churchill Livingstone Elsevier; Edinburgh 2014. p25-85
• Rouxeville Y, Meas Y, Bossy J. Auriculothérapie, acupuncture auriculaire. Springer; Paris 2007. P 7-38